Aby jak najlepiej zrozumieć historię Dnia Edukacji Narodowej, musimy się cofnąć aż do XVIII wieku. 14 października 1773 roku – na wniosek króla Stanisława Augusta Poniatowskiego – została utworzona Komisja Edukacji Narodowej. Było to pierwsze w Polsce i Europie ministerstwo edukacji powszechnej, które dawało możliwość kształcenia się osób z różnych warstw społecznych. Dla chłopów i mieszczan utworzono szkoły parafialne, a szlachta uczęszczała do szkół powiatowych. Powstały pierwsze uniwersytety, a także Towarzystwo Ksiąg Elementarnych, którego zadaniem było przygotowywanie podręczników dla uczniów.
To wydarzenie pokazuje, że w Polsce już od dawna zdawano sobie sprawę tego, jak istotna jest rola powszechnej edukacji w rozwoju naszego kraju. Jej poziom zależy w dużej mierze właśnie od nauczycieli, dlatego do tematu ustanowienia ich święta wrócono po burzliwych czasach wojen. W 1957 roku, w Warszawie odbywała się Światowa Konferencja Nauczycielska, której organizatorem był Związek Nauczycielstwa Polskiego. To wtedy pojawił się pomysł, by ustanowić święto nauczycieli, a pierwszą datą był 20 listopada. W 1972 roku, Karta praw i obowiązków nauczyciela, ustanowiła Dzień Nauczyciela i zmieniła datę obchodów święta na 14 października. Dzień Edukacji Narodowej to natomiast nazwa, która pojawiła się jeszcze 10 lat później. W 1982 roku zaczęła w naszym kraju obowiązywać Karta Nauczyciela, w której uznano, że dzień ten będzie świętem wszystkich pracowników oświaty – stąd też ustanowiono jego nową nazwę.